Help de vlinders een handje

Het gaat niet zo goed met de vlinders. Na het slechte nieuws over de libellenstand eind maart, volgt er ook slecht nieuws voor de dagvlinders. Tussen 1992 en 2024 zijn vlinderpopulaties gemiddeld met 56 procent afgenomen. De vlinderstand daalde voor het tiende jaar op rij en bereikte in 2024 het laagste niveau sinds de start van de tellingen. De laatste jaren worden algemeen voorkomende soorten, zoals het icarusblauwtje en het groot koolwitje, steeds minder waargenomen. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS en De Vlinderstichting.

Geen goed nieuws, want vlinders zijn belangrijk. Ze bestuiven bloemen wanneer ze de bloemen bezoeken om nectar te zuigen. Verder eten veel andere dieren rupsen, poppen en vlinders, waardoor ze hun nut hebben als voedsel voor die dieren. En naast al deze nuttige zaken zijn vlinders ook nog eens een genot om naar te kijken. Dansend door de lucht, gaan ze in je tuin van bloem naar bloem.

Hoe kan ik helpen?
Kortom, de vlinders kunnen onze hulp goed gebruiken! Je kunt zelf veel doen om de vlinders een handje te helpen. Hieronder hebben wij vast wat tips op een rijtje gezet.

  • Begroeiing en beschutting
    Zorg voor beschutte plekjes waar vlinders kunnen schuilen.
  • Bestrijdingsmiddelen
    Gebruik nooit bestrijdingsmiddelen in je tuin! Daarmee dood je niet alleen vlinders en rupsen, maar ook allerlei andere nuttige dieren zoals lieveheersbeestjes en bijen.
  • Biologische planten
    Kies voor biologische (onbespoten) planten, anders kunnen rupsen er dood aan gaan en krijgen vlinders via de nectar bestrijdingsmiddelen binnen.
  • Grondsoort en ligging
    Iedere tuin is anders. Grondsoort en ligging hebben invloed op de keuze van planten. Let erop dat je planten koopt die bij de grondsoort van jouw tuin passen.
  • Beschutte plekjes
    Vlinders en andere insecten zijn koudbloedig, warme beschutte plekjes zijn dus belangrijk. Lekker opwarmen uit de wind en in de zon kan bijvoorbeeld in de beschutting van een haag. Kies voor een inheemse heg met meidoorn, vuilboom, wilde appel, kardinaalsmuts, wilde liguster en/of Spaanse aak. Dit zijn waardevolle struiken voor allerlei dieren, vogels en insecten, en ze bezitten tevens veel sierwaarde.
  • Uitgebloeide planten laten staan
    Uitgebloeide planten kun je het beste (deels) laten staan. Ze vormen een overwinteringsplek voor veel insecten. Knip de afgestorven delen pas laat in het voorjaar weg, als de insecten uit hun winterrust zijn ontwaakt.
  • Composthoop
    Gooi je tuinafval niet in de container, maar maak er een composthoop van. Deze kan het beste op een afgelegen plekje worden aangelegd. Vermijd dikke lagen van één soort, zoals bladeren of grasmaaisel. De composthoop kun je gebruiken om de tuinplanten waar nodig extra voedsel te geven. Hierdoor breng je de voedingsstoffen terug naar de planten en verbeter je de structuur van de grond.
  • Klimop: dubbelop!
    Sommige planten hebben een dubbelfunctie. Klimop biedt nectar in het najaar: vele vlinders, bijen, zweefvliegen en andere insecten zijn er dan te vinden. In de zomer biedt klimop ook nog voedsel voor de rups van het boomblauwtje, die zich te goed doet aan het blad.
  • Kruidentuintje
    Vlinders en bijen zijn gek op bloeiende kruidenhoekjes met rozemarijn, lavendel, kattenkruid, marjolein, tijm of venkel. Hier is veel nectar te vinden.
  • Turfvrije potgrond
    Gebruik turfvrije potgrond voor potten. De turf in onze potgrond komt uit het buitenland, voornamelijk uit de Baltische staten en Scandinavië, en door roofbouw verdwijnen biotopen voor onder andere het veenbesblauwtje, veenbesparelmoervlinder en veenhooibeestje.
  • Wintergroen
    Hoewel het een uitdaging is om zoveel mogelijk nectarplanten in de tuin te zetten, is ook wintergroen belangrijk. Deze leveren misschien geen voedsel, maar bieden wel de broodnodige beschutting voor insecten, egels en vogels.

Hulp nodig?
Denk je na het lezen van deze tekst: “Ik kan best wat hulp gebruiken hiermee”? Dat kan! Bij de gemeente hebben we een grote groep vrijwillige tuinambassadeurs die staan te springen om jouw tuin om te toveren tot een paleis voor de vlinders (en natuurlijk ook andere dieren die bijdragen aan de biodiversiteit 😉).

Maak vandaag nog je afspraak met een tuinambassadeur via: gemeente@smallingerland.nl. Bijkomend voordeel: het tuinadvies van de tuinambassadeur is geheel gratis!

Daarnaast hebben we verschillende subsidieregelingen beschikbaar die jou kunnen helpen bij het vergroenen van je tuin. Lees hier meer over via: Subsidie vergroenen tuinen.